Στην Πορτογαλία τα τρία Αριστερά κόμματα (Σοσιαλιστικό κόμμα, Κομμουνιστικό Κόμμα, Μπλοκ της Αριστεράς) συμφώνησαν στις 8 του Νοέμβρη 2015 να συνεργαστούν σε μια νέα κυβέρνηση κατά της λιτότητας.
Ετσι, από την ίδια κιόλας ημέρα το επιτόκιο των 10ετών πορτογαλλικών ομολόγων έχει αυξηθεί από το 2,67% σε 2,77%, μια αύξηση η οποία, όπως επισημαίνει ο Guardian, μπορεί να μην είναι σημαντική, είναι όμως ένα σημάδι ότι οι επενδυτές «ανησυχούν» για τις εξελίξεις στη Λισαβόνα.
Η Εθνική Επιτροπή του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Πορτογαλίας εξέτασε πρόγραμμα διακυβέρνησης που υποστηρίζεται από μία συμμαχία της Αριστεράς «για να γυρίσει τη σελίδα της λιτότητας», τηρώντας παράλληλα «τις ευρωπαϊκές και διεθνείς δεσμεύσεις» της χώρας, ενώ σήμερα η Πολιτική Επιτροπή του κόμματος θα αποφασίσει εάν συντρέχουν οι συνθήκες για το σχηματισμό μιας τέτοιας κυβέρνησης.
Ο ηγέτης των Σοσιαλιστών, ο Αντόνιο Κόστα, αναφέρθηκε σε ένα κείμενο «που βασίζεται στο πρόγραμμα του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ενσωματώνοντας ωστόσο τις τροποποιήσεις που πηγάζουν» από τις συμφωνίες που ανακοινώθηκαν με το Κομμουνιστικό Κόμμα, το Μπλοκ της Αριστεράς και τους Πράσινους.
Η Αριστερή αυτή ένωση, χωρίς προηγούμενο στα 40 χρόνια της πορτογαλικής δημοκρατίας, είναι αποφασισμένη να προκαλέσει την πτώση της συντηρητικής κυβέρνησης του Πέντρο Πάσος Κοέλιο, η οποία έχασε την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο κατά τις βουλευτικές εκλογές της 4ης Οκτωβρίου και να την αντικαταστήσει με μία σοσιαλιστική κυβέρνηση.
Καρπός ενταντικών διαπραγματεύσεων, το πρόγραμμα που παρουσιάσθηκε χθες στην Εθνική Επιτροπή, ένα είδος εσωτερικού κοινοβουλίου του Σοσιαλιστικού Κόμματος, προβλέπει την κατάργηση της λιτότητας με ρυθμό ταχύτερο από εκείνον που αρχικά προέβλεπε το Σοσιαλιστικό Κόμμα, τερματίζοντας , για παράδειγμα, το πάγωμα των συντάξεων την 1η Ιανουαρίου και αυξάνοντας τον ελάχιστο μισθό από τα 505 στα 530 ευρώ από το 2016.
Στο κείμενο προτείνεται επίσης η κατάργηση της επιπλέον φορολόγησης κατά 3,5% των εισοδημάτων, καθώς και των περικοπών στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων από το πρώτο έτος της νέας διακυβέρνησης.
«Το πρόγραμμα αυτό είναι σύμφωνο με τις διεθνείς μας υποχρεώσεις», επέμεινε ο Αντόνιο Κόστα για να ακθυσυχάσει τους ευρωαπίους εταίρους της Πορτογαλίας. Το πρόγραμμα που παρουσιάσθηκε προβλέπει άλλωστε για το 2016 δημόσιο έλλειμμα 2,8% του ΑΕΠ, τηρώντας τα κριτήρια της ευρωπαϊκής συνθήκης.
Ο Αντόνιο Κόστα παραδέχθηκε ότι καταβάλλει ακόμη προσπάθειες για να εξασφαλίσει «συνθήκες σταθερότητας» για τη διατήρηση μίας υπό το Σοσιαλιστικό Κόμμα κυβέρνησης καθ΄όλη τη διάρκεια της θητείας της.
Στους Σοσιαλιστές η εντολή για κυβέρνηση στην Πορτογαλία
Στις 22 του Νοέμβρη 2015 ο πρόεδρος της Πορτογαλίας Ανιμπάλ Καβάκο Σίλβα, που προέρχεται από τον δεξιό συνασπισμό, αποφάσισε να δώσει τη διερευνητική εντολή στους Σοσιαλιστές για τον σχηματισμό κυβέρνησης πλειοψηφίας, ζητώντας όμως «εγγυήσεις πως η συμμαχία των Σοσιαλιστών με δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς δεν θα θέσουν σε κίνδυνο την τήρηση των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων».
Υπενθυμίζεται, πως ο δεξιός συνασπισμός του Πέδρο Πάσος Κοέλιο, που κυβέρνησε στα χρόνια των Μνημονίων, κέρδισε τις εκλογές στην Πορτογαλία, ωστόσο δεν κατάφερε να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας, καθώς δεν είχε πολιτικούς συμμάχους στο κοινοβούλιο. Αντίθετα το σύνολο της πορτογαλικής αριστεράς διέθετε την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και οι Σοσιαλιστές ήρθαν σε συμφωνία με το Μπλοκ της Αριστεράς και το Κομμουνιστικό Κόμμα Πορτογαλίας για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Αντιμέτωπος με την πολιτική κρίση, ο Πρόεδρος της Πορτογαλίας Ανιμπάλ Καβάκο Σίλβα ανακοίνωσε τελικά τη Δευτέρα πως αποφάσισε «να αναθέσει στον Γενικό Γραμματέα του Σοσιαλιστικού Κόμματος Αντόνιο Κόστα να καταβάλει προσπάθειες για τον σχηματισμό σταθερής, βιώσιμης και αξιόπιστης κυβέρνησης».
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση της Προεδρίας της Πορτογαλίας, ο Ανιμπάλ Καβάκο Σίλβα ζήτησε ακόμη σήμερα από τον Αντόνιο Κόστα να δεσμευθεί ότι θα διασφαλίσει «τη σταθερότητα του οικονομικού συστήματος» και θα εγγυηθεί «τον σεβασμό των διεθνών δεσμεύσεων της Πορτογαλίας στο πλαίσιο των οργανισμών συλλογικής άμυνας».
Οι συμφωνίες που υπέγραψαν οι σοσιαλιστές με το Μπλοκ της Αριστεράς, το Κομμουνιστικό Κόμμα αλλά και τους Πρασίνους «προκαλούν αμφιβολίες για τη σταθερότητα και τη βιωσιμότητα μιας μειοψηφικής κυβέρνησης του Σοσιαλιστικού Κόμματος», σημειώνεται στην ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα μετά τη συνάντησή του με τον Κόστα.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η κίνηση του πορτογάλου προέδρου να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στους Σοσιαλιστές καταδεικνύει τη σταδιακή εξασθένηση των επιφυλάξεων σχετικά με την προοπτική ανάληψης της εξουσίας από την αριστερά, σχεδόν δύο μήνες μετά τις άκαρπες εκλογές της 4ης Οκτωβρίου.
Πηγή: TVXS